در 19 دیماه سال 1341 ، لایحه جدید اصلاحات که حاوی تغییراتی در قانون سال 1339 بود در مجلس تصویب شد و محمد رضا شاه پهلوی، اصول اولیه و ششگانه اصلاحات را که انقلاب سفید و یا انقلاب شاه و ملت خوانده شد، اعلام کرد. اصلاحات ارضی و الغای رژیم ارباب و رعیتی، ملی کردن جنگلها و مراتع، فروش سهام کارخانه های دولتی بعنوان پشتوانه اصلاحات ارضی، سهیم کردن کارگران در سود کارخانه ها، اصلاح قانون انتخابات و برخورداری زنان از حق رای و ایجاد سپاه دانش، بترتیب شش اصل نخستین این اصلاحات را تشکیل میدادند. این اصول مقدماتی در ششم بهمن ماه سال 1341 در سراسر ایران به همه پرسی گذارده شد و در این همه پرسی، زنان ایران برای نخستین بار در تاریخ معاصر کشور از حق رای برخوردار شدند و بپای صندوقهای رای رفتند. دولت وقت اعلام داشت، ملت ایران به اصول ششگانه انقلاب سفید که در سالیان بعد و ظرف یکدوره پانزده ساله، شمار آن به نوزده اصل فزونی یافت، با اکثریتی قاطع، رای موافق داده است. ایجاد سپاه بهداشت و سپاه ترویج آبادانی، یکسان سازی قیمتها در سطح کشور، تحصیل اجباری و رایگان و تغذیه رایگان از کودکستان تا کلاس هشتم، ارائه تامین اجتماعی و بیمه ملی برای همه ایرانیان، از اصول دیگری بودند که در سالیان بعد به اصول ششگانه بنیادی اصلاحات معروف به انقلاب سفید افزوده شدند.مهمترین نتیجه ای که انقلاب سفید ایران از این بابت برای ما در بر داشت این بود که ایران توانست صرفا بر اساس منافع و مصالح حقه خود، یک سیاست کاملا مستقل ملی در پیش گیرد که در عین حال با احترام به حقوق کلیه ملل دیگر توام باشد. سیاستمداران وقت ایران امیدوار بودند با پیشبرد این اصلاحات، جامعه و اقتصاد ایران به روز شود و کشور از وضعیتی توسعه نیافته به شرایطی رو به توسعه برسد و در بلند مدت به کشوری توسعه یافته تبدیل گردد. هر چند اصلاحات بنیادی و گسترده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در بافتهای سنتی جامعه آنروز ایران مانند هر طرح آرمانگرایانه ای، در بُعد اجرایی و در میدان عمل با موانع و مشکلات روبرو بود. طیف چپ، این اصلاحات را تصنعی و بمثابه مُسکنی برای استمرار دستگاه حاکمه میدانست و جریان مذهبی آنرا خلاف موازین شرعی تلقی میکرد. حجم انتقادات جریانهای مخالف از اصلاحات معروف به انقلاب سفید اگر بیش از تبلیغات درباره آن نبوده، کمتر نیز نبوده است. در بررسیهای موجود، اگر نه اصلا، شاید بتوان گفت کمتر به ابتکار عمل ایرانی در طرح و پیشبرد اصلاحات معروف به انقلاب سفید توجه و پرداخته شده ضمن اینکه یافتن نمونه ای مشابه از یکچنین اصلاحاتی در آن سالیان در کشورهای دیگر، نادیده گرفته شده است. در هر حال، انقلاب سفید، چه آنگونه که منتقدان معتقدند، محصول فشارهای دولت آمریکا در دوران ریاست جمهوری جان. اف. کندی و ابزاری برای جلوگیری از گسترش کمونیسم دانسته شود و چه برنامه ای صد در صد محصول فکر و اندیشه ایرانی، با انقلاب سال 1357 در ایران بایگانی شد و آینده ایران، یکسره رقم دیگری خورد تهیه و تنظیم حسین رستمی .
No comments:
Post a Comment